حضرت آیت الله مکارم شیرازی

استحباب بستن تحت الحنک [fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][مستحبات لباس نماز گزار ]

پرسش : نحوه بستن عمامه در سر با توجه بـه استحباب بستن تحت الحنک درون نماز، نحوه بستن عمامه در سر آیـا بستن تحت الحنک درون غیر نماز نیز مستحب مـی باشد؟

پاسخ : این کار مستحب هست ولی درون خصوص نماز بـه تنـهایی دلیلی بـه استحباب ندارد و با توجه بـه آنکه امروزه لباس شـهرت است، ترک شود.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمـی مکارم شیرازی

منظور از تحت الحنک چیست؟
پرسش
۱. نحوه بستن عمامه در سر منظور از تحت الحنک چیست؟ (آنگاه کـه پیـامبر درون هنگام نماز مقدار کمـی از عمامـه خود را باز مـی د). نحوه بستن عمامه در سر ۲. طریقه صحیح انجام آن چگونـه است؟. ۳. چرا برخی از علماء چنین مـی کنند اما برخی دیگر خیر؟

 
پاسخ:

روایـاتی کـه درباره بستن “تحت الحنک” آمده هست به چند دسته تقسیم مـی شود. روایـاتی کـه نتیجه آن استحباب بستن تحت الحنک است، یـا درون حال نماز یـا، درون هنگام سفر و یـا رفتن درون پی برآورده شدن خواسته ای و یـا درون همـه حالات و به صورت مطلق.

شاید این مطالب را هم بپسندید:

در مورد استحباب بستن تحت الحنک درون هنگام نماز روایتی درون دست نیست، فقط شیخ صدوق درون کتاب “من لا یحضره الفقیـه” درون این باره چنین مـی گوید: «من از مشایخ و استادانم (ره) شنیدم کـه قائل بودند: نماز خواندن درون حالى کـه عمامـه بدون حنک یـا طابقى (طابق معرّب همان که تا به فارسى بوده و آن وسیله گرد و مدوّرى هست که جهت بریـان بعضى از مواد غذایی از آن استفاده مى‌کنند و در این جا عمامـه بدون تحت الحنک را بـه آن شبیـه دانسته‌اند) بر سر شخص هست جایز نیست، و نیز شخصى کـه عمامـه بـه سر دارد جایز نیست بدون تحت الحنک نماز بخواند».[۱]

این کـه شیخ صدوق بستن تحت الحنک را بـه مشایخ و استادانش نسبت مـی دهد؛ بـه این علت هست که روایتی درباره استحباب بستن تحت الحنک درون هنگام نماز بـه دست نیـاورده است، لذا این موضوع را بـه استادانش نسبت مـی دهد. صاحب جواهر نیز درباره این موضوع مـی گوید: «من روایتی درون باب استحباب بستن تحت الحنک درون هنگام نماز ندیدم، بله! روایـاتی کـه تحت الحنک را درون همـه حالات مستحب شمرده هست فراوان است، و مسلماً نماز هم یکی از این حالات است».[۲]

اما روایـات متعددی داریم کـه داشتن تحت الحنک درون هنگام سفر یـا رفتن درون پی حاجتی را مستحب دانسته اند.

امام کاظم (ع): «براىى کـه هنگام بیرون آمدن براى مسافرت، عمامـه بر سر نـهد و تحت الحنک آن را بیـاویزد، من سه چیز را بـه عهده مى ‏گیرم: گرفتار دزد نگردد، غرق نشود، نسوزد».[۳]

امام صادق (ع): «من درون شگفتم ازى کـه دست بـه انجام کارى زند یـا شروع بـه انجام کارى کند درون حالى کـه عمامـه بر سر نـهاده و تحت الحنک بسته، درون چنین حالتى چگونـه ممکن هست حاجتش برآورده نشود».[۴]

داشتن تحت الحنک درون برخی دیگر از روایـات بـه طور کلی مورد تأکید قرار گرفته است، از جمله این روایـات مـی توان بـه روایـات زیر اشاره کرد:

از پیـامبر اسلام (ص) نقل شده است: «ایشان از بستن عمامـه بدون تحت الحنک، نـهی کرده اند».[۵]

امام صادق (ع) مـی فرماید: «هری عمامـه ببندد، ولی تحت الحنک نداشته باشد و آن گاه دردی بـه او برسد کـه هیچ درمانی نداشته باشد جز خودش را ملامت نکند».[۶]

با توجه بـه روایـات موجود و اجماعی کـه از شیخ صدوق، نقل شد بستن تحت الحنک درون هنگام نماز به منظور مراجع عظام تقلید ثابت شده است، لذا حکم بـه استحباب بستن تحت الحنک درون هنگام نماز کرده اند،[۷] بدون آن که استحباب آن را درون دیگر موارد منتفی بدانند.

طریقه بستن تحت الحنک:

در نحوه بستن تحت الحنک چنین گفته شده است: آویزان یک طرف عمامـه بـه طوری کـه طرف آویزان آن مقداری بـه سمت چانـه متمایل باشد کفایت مـی کند، و شرط نیست کـه از زیر چانـه بگذرد و به طرف دیگر متصل شود، اگر چه انجام این کار هم مصداقی از تحت الحنک خواهد بود.[۸] البته درون صورتی کـه طرف آویزان عمامـه از زیر چانـه بگذرد، درون تحقق تحت الحنک اطمـینان حاصل مـی شود.[۹]

چرا برخی از عالمان دینی بـه اخبار بستن تحت الحنک عمل نمـی کنند؟

اولاً: بیـان این نکته لازم هست که آنچه از روایـات بر مـی آید، تنـها استحباب بستن تحت الحنک هست و نـه وجوب آن و اگر یک فقیـه بـه هر دلیل – از جمله دشواری نگهداری تحت الحنک درون زندگی امروزی- بـه چنین استحبابی عمل نکند، نمـی توان او را مورد بازخواست قرار داد.

ثانیـاً: برخی از روایـات حاکی از آن هست که بستن تحت الحنک (به خصوص درون غیر وقت نماز) مخصوص بـه زمانی بوده هست که مشرکان درون صدر اسلام شعار و علامتی داشتند کـه تحت الحنک به منظور خود قرار نمـی دادند و نام این عمل را «اقتعاط» مى‏ گذاشتند. اگرى این کار را مى ‏کرد معنایش این بود کـه من هم جزء آنـها هستم‏. درون حدیثی از پیـامبر اسلام (ص) مـی فرمایند:«فرق بین مسلمان و کافر، بستن تحت الحنک درون عمامـه مسلمانان است».[۱۰]

لذا حتی برخی از محدثان مانند مرحوم فیض کاشانی، بستن تحت الحنک را منحصر درون همان زمان صدر اسلام مـی دانند کـه نوعی مبارزه با شعار و علامت کافران بوده است.[۱۱]

برخی دیگر از فقها با توجه بـه این کـه امروزه بستن تحت الحنک نوعی لباس شـهرت بـه حساب مـی آید، نـه تنـها حکم بـه استحباب آن نداده اند، بلکه بستن آن را بـه سبب جلب توجه ، از باب حرمت پوشیدن لباس شـهرت، حرام دانسته اند.

صاحب جواهر بعد از بیـان گفتار کتاب “مفاتیح الشرایع” درون حرمت بستن تحت الحنک مـی گوید: «من مـی گویم: چه بسا سزاوار هست که بـه سبب وجود روایـات لباس شـهرت، قائل بـه حرمت شویم».[۱۲] البته ایشان درون این مورد نظر قطعی نداده است.

شـهید مطهری درباره این موضوع مـی گوید:

«در احادیث زیـادى امر شده تحت الحنک همـیشـه درون زیر گلو افتاده باشد، نـه درون حال نماز فقط، بلکه درون همـه احوال. یکى از آن احادیث این است: الْفَرْقُ بَیْنَ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُشْرِکینَ التَّلَحّى یعنى فرق بین مسلمان و مشرک تحت الحنک درون زیرگلو انداختن هست عده ‏اى از اخباری ها بـه این حدیث و امثال آن تمسک کرده مى‏ گویند همـیشـه حتما تحت الحنک افتاده باشد. ولى مرحوم ملامحسن فیض … اجتهادى دارد و مى‏ فرماید: درون قدیم مشرکین شعارى داشتند کـه تحت الحنک را بـه بالا مى‏ بستند و نام این عمل را «اقتعاط» مى‏ گذاشته‏ اند. اگرى این کار را مى‏ کرد معنایش این بود کـه من جزء آنـها هستم. این حدیث دستور مبارزه و عدم پیروى از آن شعار را مى‏دهد. ولى امروز دیگر آن شعار از بین رفته بعد موضوعى براى این حدیث باقى نیست. حالا برعکس، چون همـه تحت الحنک را بـه بالا مى‏ بندند، اگرى تحت الحنک را درون زیر چانـه چرخ بدهد حرام است؛ زیرا لباس شـهرت مى‏ شود و لباس شـهرت حرام است.[۱۳]‏

اگر چه دلیل مرحوم فیض کاشانی درباره روایتی کـه از پیـامبر (ص) رسیده هست صحیح است، ولی با توجه بـه روایـاتی کـه از ا؛ همانند امام صادق و امام کاظم (ع) (که تشبیـه بـه کفار درون آن زمان مطرح نبوده است) درون این موضوع رسیده است، نمـی توان استحباب آن را منحصر بـه زمانی دانست کـه با این شیوه تمایزی مـیان مسلمانان و مشرکان بـه وجود مـی آمد، اما درون عین حال، شبهه لباس شـهرت بودن تحت الحنک هم چنان قابل طرح است.[۱۴]

  • [۱]صدوق، محمّد بن على بن بابویـه، ترجمـه على اکبر غفارى، من لا یحضره الفقیـه، ج۱، ص ۴۰۲، نشر صدوق، تهران، ۱۴۰۹ ق.‌
  • [۲] ، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج ‏۸، ص ۲۵۲، دار احیـاء التراث العربی، بیروت، بی تا.
  • [۳] صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ترجمـه انصارى، ص ۳۶۱، نشر نسیم کوثر، قم، ۱۳۸۲ش.
  • [۴] من لا یحضره الفقیـه، ترجمـه غفارى، ج‏۱، ص ۴۰۳.
  • [۵]حر عاملی،محمد بن حسن،وسائل الشیعة، ج‏۴، ص۴۰۳، موسسه آل البیت(ع)، قم، ۱۴۰۹ق.
  • [۶] طوسی، محمد بن حسن،تهذیب الأحکام، ج‏۲، ص ۲۱۵، دار الکتب الاسلامـیه، ۱۴۰۷ق.
  • [۷]توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمـینی)، ج‏۱، ص ۴۷۸.
  • [۸]قمـی، عباس،الغایة القصوى فی ترجمة العروة الوثقى، ج‏۱، ص ۳۵۲، منشورات صبح پیروزى‏، قم، ۱۴۲۳ق.
  • [۹]برخی از کتاب های فقهی درون باب تحقق تحت الحنک چنیین نوشته اند: یتحقّق الحنک بإدارة جزء من العمامة تحته. نک: شـهید ثانی،زین الدین بن علی،حاشیة شرائع الإسلام، ص۸۱،دفتر تبلیغات اسلامـی، قم،بی تا.
  • [۱۰] من لا یحضره الفقیـه، ج‏۱، ص ۲۶۶، دفتر انتشارات اسلامـی، قم، ۱۴۱۳ق.
  • [۱۱] فیض کاشانی، محسن، الوافی، ج‏۲۰، ص ۷۴۵، کتابخانـه امـیر المؤمنین (ع)، اصفهان، ۱۴۰۶ق.
  • [۱۲] جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج‏۸، ص ۲۵۲.
  • [۱۳]مطهری، مرتضی، مجموعه‏آثار، ج‏۲۰، ص ۱۷۱.
  • [۱۴]عده ای چنین بیـان مـی کنند کـه اگر استحباب یک نوع پوشش ثابت شود دیگر انجام آن مخالفتی با حرمت پوشیدن لباس شـهرت ندارد ولی درون مقابل، عده دیگر، ادله لباس شـهرت را شامل مستحبات نیز مـی دانند.نک: جواهر الکلام، ج۸، ص ۲۵۳، وی مـی گوید: قال الامام ع: من لبس ثوبا یشـهرهاه الله یوم القیـامة ثوبا من النار، لکن قد یناقش فی خصوص ما کان منـه مندوبا سابقا بأن بین هذه الأدلة و أدلة الندب تعارض العموم من وجه، و لعله لذا تأمل فیـه الأستاذ الأکبر، و قد تدفع بأن الحرمة من جهة الشـهرة لا تنافی دلیل الندب الظاهر فیما لا یشمل هذه الجهة و نحوها، مضافا إلى إمکان ترجیح هذا الإطلاق بما فی خبر معلى بن خنیس‏.
  • اسلام کوئست/.

ويژه نامـه احكام نماز[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]

[به این نوشته امتیـاز بدهید]

[total: 0 امتیـاز: ۰]




[آیـا بستن تحت الحنک درون نماز و غیر آن مستحب هست | هدانا ... نحوه بستن عمامه در سر]

نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Wed, 04 Jul 2018 05:15:00 +0000